Монгол Маркетерийн Тэмдэглэл #2. 

A whole new mind

Нэгэн бүхэл оюун ухаан, Яагаад баруун тархитнууд ирээдүйг удирдах вэ?

2 жилинй өмнө A whole new mind by Daniel Pink гээд ном уншиж байлаа. Хүн болгонд ярьж өгөх гэж, тайлбарлах үгээ олж ядаж байсан юм. Энэ бол миний хамгийн дуртай, маш их зүйл ойлгуулсан номнуудын нэг юм. Энэ номны талаар товчхон бөгөөд, сэтгэгдэл төрүүлсэн, олон зүйлийг ухааруулсан, товчхон санааг доорх мөрүүдэд бичлээ. 

Даниел Пинк нь 2006 онд Нэгэн Бүхэл Оюун Ухаан гэх номоо бичиж, хэвлүүлсэн юм. Хэдэн хувь борлогдсон болон хэр нэр амжилт олсныг нь дурдах илүү биз. 

Түүний номон доо дурдснаар, дэлхий нийт шинэ эрин үе лүү аль хэдийн оржээ. Мэдээллийн эрин зуун аль хэдийн үеээ орхиж, өнөөдөр бид цоо шинэ "Conceptual age" буюу Төсөөллийн эрин зуунд амьдарч байна. 

1. Agricultural Age
2. Industrial Age
3. Information age
4. Conceptual Age

Зохиолчийн үзэж буйгаар, хүн төрөлхтөн дээр дурдагдсан дөрвөн үндсэн эринийг туулж иржээ. Хөдөө Аж Ахуйн эрин зуун бол, тариаланчид, фэрмеруудын эрин үе юм. Бид энэ үед "нуруу"-гаа ашигладаг байсан. Аж үйлдвэрийн эрин үед бид "гар"-аа ашиглаж эхлэсэн. Энэ эринийг "үйлдвэрийн ажилчдын" эрин гэдэг. Бид үйлдвэр барьж, бүтээгдэхүүнүүдээ гараар үйлдвэрлэж, өөрсдөө тээвэрлэж, өөрсдөө сурталчлан худалддаг байлаа. Мэдэээллийн эрин зуунд бид "мэдлэг"-ээ ашиглаж эхлэсэн. Бид тооцооллын систем бүтээж, компьютер, шинэ технологиудыг бүтээж, өөрсдийн мэдлэгийг ашиглан мэдээллийн солилцоог асар хурдацтай болгож чадсан. Харин Төсөөллийн эрин зуун гэж юу вэ? Энэ эрин бол зохион бүтээгчид, бүтээлч хүмүүсийн эрин зуун юм. 

Бидний төрж өссөн нийгэмд, боловсролын систем нь "зүүн тархи"-ийг илүүтэй ашиглах шаардлагатай болгосон. Зүүн тархины үүрэг бол логик сэтгэлгээ, аналитик чадвар, объектив чадвар юм. Энгийн жишээ дурдахад, зүүн тархи өндөр хөгжилтэй хүмүүс, математик, алгебрь, геометрийн хичээлдээ илүү сайн байдаг. Эдгээр хүмүүс шинжлэх ухааны салбарт илүү амжилт олдог. Бид болон бидний эцэг эхчүүд энэхүү системээс болоод, хэмжүүр гаргаж, үр хүүхдүүдээ математик, геометр, физикийн хичээлүүдэд гол анхаарлаа хандуулахыг шаарддаг. Энэхүү сэтгэлгээнээс болж бид уран зохиол, зургийн хичээл, дууны хичээлд илүү бага анхаарал, ач холбогдол өгдөг. Бидний сайн мэдэх, ерөнхий мэдлэгийн шалгалтууд, коллежийн элсэлтийн шалгалтууд бүгд "зүүн тархины" системд суурилсан байдаг. эцэг эхчүүдээ буруутгах шаардлагагүй, тэд бол "зүүн тархины" эрин үеийн хүмүүс. Зүүн тархийг давамгай болгосноор, бид баруун тархи давамгай хөгжсөн хүмүүсийг доогуур үнэлж, тэдний хүсэл эрмэлзэл, үзэл бодлыг үл ойшоож ирсэн. Өнөөдөр ихэнх хүмүүс, зүүн тархины хөгжил өндөр гэж гардаг нь, боловсролын системээс үүдэлтэй юм. 

Баруун тархи давамгай хөгжсөн хүмүүс илүү бүтээлч сэтгэлгээ, артист байдал өндөр хөгжсөн хүмүүс байдаг. Тэдний дунд зураачид, хөгжимчид, гар барималчид, архетекторууд ордог. Төсөөллийн эрин зуун бол, баруун тархины давамгайлах эрин зуун гэж номонд дурджээ. 

21-р зуун гарснаар, бүх юм өөр болж эхлэсэн. Бид зөвхөн математиктаа сайн байх нь хангалтгүй байна. Бидэнд уран зөгнөл, шинэлэг сэтгэлгээ, олон төрлийн хэлний мэдлэг, бүтээлч байдал, төсөөлөл шаардлагатай болж байна. 

- Автоматчлал
- Элбэг дэлбэг байдал
- Гадаадын хямд ажлын хөлс гэсэн шалтгаануудаар амжилттай байхын тулд, бид илүү бүтээлч байж, бусдаас илүү шинийг бүтээж, сэтгэх шаардлагатай байна. Зөвхөн бусдаас авсан мэдээлэл, мэдлэгийг сайжруулалгүйгээр, өөрсдийн үзэл бодолдоо үнэнч байж, өөрсдийнхөөрөө шинийг итгэлтэйгээр сэтгэх хэрэгтэй. 

Автоматчлал нь өнөөдөр маш хурдацтайгаар хүний хийх ажлыг орлож байна. Аж үйлдвэрлэлийн эрин үеийн ихэнх ажлуудыг автоматчлал өвлөж Line manufacturing хүний хийж чадахаас илүү төгс төгөлдөр бүтээшдэхүүнүүдийг хийж байна.

Элбэг дэлбэг байдал гэдэг нь, өнөөдөр бидний хэрэгцээ байх ёстойгоосоо хэд дахин илүү хангагдсан. Хэтэрхий олон төрлийн бүтээгдэхүүнүүд, олон сонголтон дунд бид ханаснаар, шинэ бүтээгдэхүүн зохион бүтээх боломжийг улам хомс болгож байна. Гипер өрсөлдөөн, ижил төрлийн бүтээгдэхүүнүүд нь биднийг илүү "өөрөөр" сэтгэх шаардлага гаргаж байна. 

Гадаадын хямд ажлын хөлс нь ихэнх ажлуудыг татварын хөнгөлттэй, эдийн засаг сул дорой улсуудад өөрсөддөө давуу тал бий болгон ажлын байрнуудыг гадаад руу гаргахад хүргэлээ. Үүний нэг жишээ бол, outsourcing юм. АНУ-ын дийлэнх IT буюу мэдээлэл технологийн ажлууд, санхүүгийн ажлууд, хуулийн зөвлөгөө, дуудлагын үйлчилгээ, эрүүл мэндийн ажлуудыг хүртэл Энэтхэгийн мэргэжилтнүүд хийдэг болжээ. Олон Улсын Дата Корпорацийн мэдээллэснээр, 2000-2007 оны хооронд АНУ-ын Энэтхэг улс дахь outsourcing-ийн зарцуулалт нь ойролцоогоор 13 тэрбум ам.доллараар өссөн байна. 

Дээрх шалтгаануудаас, бид бусдаас хурдан, өвөрмөц, гайхалтай сэтгэх шаардлагатай тулгарч байна. Бид зөвхөн, логик сэтгэлгээндээ шинэ санаа бий болгоход найдах биш, бүтээлч сэтгэлгээндээ анхаарлаа хандуулж, найдах хэрэгтэй. Өнөөдөр, барууны улсуудад, баруун тархи хөгжүүлэх сургалтууд, бүтээлч байдлыг нэмэгдүүлэх сургалт, семинар, ном зохиолууд, артиклууд улам их нэмэгдсээр байна. 

Миний үзэж буйгаар, маркетинг хүнд байх ёстой хамгийн чухал чадвар бол "creativity" буюу бүтээлч сэтгэлгээ юм. Харин бүтээлч байдал нь бүтээлч сэтгэлгээ, хөдөлмөрч байдал, хичээн зүтгэл, өөрийн үзэл баримтлалд үнэнч байдал, шантрашгүй байдлуудаас бүрдэнэ гэж би үздэг. Хүн зөвхөн сэтгэдэг байлаа гээд, хичээл зүтгэл гаргалгүйгээр өөрийн бүтээлээ амьдруулж чадахгүй. Монголын маркетингийн салбарт ажиглагддаг зүйл бол, бид бусдын оюуны өмч, бүтээлүүдийг зөвшөөрөлгүйгээр өөрийн эрх ашиг сонирхлын хувьд ашигладаг. Хүний үгийг өөрийн үг мэт хэрэглэдэг. Хамгийн энгийн жишээ бол, интернэтээс зураг хуулж аваад, түүнийгээ бүтээгдэхүүний борлуулалтын идэвхжүүлэлтэндээ ашигладаг. "Төсөөллийн эрин зуун" манай улсад ирэх болоогүй гэж бүү андуураарай. Төсөөллийн эрин зуун "байршлын" хэмжүүрээс хамаарахгүй. Хэн бусдаас илүү сэтгэж, хөдөлмөрлөж чадна, түүнд энэхүү сонирхолтой, шинэ эрин зуунд амжилт олох боломж байна гэж, номны зохиолч маань хэлсэн юм.


Хайрцагны дотор битгий сэтгэ, хайрцагны гадна ч бас битгий сэтгэ, харин хайрцаггүй мэт сэтгэ. 

Эх сурвалжууд: 

A Whole New Mind by Daniel Pink 
http://www.amazon.com/Whole-New-Mind-Right-Brainers-Future/dp/1594481717

http://www.flexsin.com/outsourcing/india-outsourcing-facts.php